راهنمای یادگیری و استفاده از بارکد و GTIN

در اصطلاح عامیانه به کدی که به شکل اعداد و الگویی از خطوط موازی با عرض‌های متفاوت که روی آن چاپ شده و قابل خواندن توسط ماشین است و محصول را شناسایی می کند، گفته می‌شود. به‌عنوان یک مصرف‌کننده، ممکن است ما آنها را فقط خطوط و اعداد ببینیم، اما در واقعیت، آنها بسیار بیشتر از یک سری خطوط و اعداد هستند. آنها هر محصول را به‌صورت مجزا تعریف می‌کنند و برای هر کسب‌وکار کوچک یا بزرگ سودمند هستند. این خطوط و اعداد هنگامی‌که توسط اسکنر بارکد اسکن می‌شوند، اطلاعات کاملی را در مورد محصول نشان می‌دهند. به این ترتیب تمام اطلاعات در یک پلتفرم در دسترس است و خطای انسانی را کاهش می‌دهد.

تاریخچه بارکد

داستان پیدایش بارکد تقریبا 70 سال پیش آغاز شد. داستان از آنجایی شروع شد که در سال 1949، خواربارفروشی‌های زنجیره‌ای موفق در فرآیند تحویل کالا با مشکل مواجه بودند. بنابراین، رئیس‌جمهور وقت ایالات متحده آمریکا از رئیس دانشگاه Drexel درخواست کرد تا طرحی برای خودکارسازی فرآیند پرداخت آنها طراحی کند. برنارد سیلور این گفتگو را شنید و از همکار خود جوزف وودلند در این باره کمک خواست. وودلند، مهندس مکانیک در دانشگاه دِرِکسِل، شروع به‌ کمک برای حل این مشکل کرد. او می‌خواست کد مورس را به روش‌های منحصر به‌فردی برای حل این مشکل پیاده سازی کند. یک‌روز، زمانی‌که وودلند در ساحل بود، مجموعه‌ای از خطوط موازی را که نشان‌دهنده نقاط و خطوط یا کد مورس بود، روی ماسه کشید. بنابراین، سال 1949 شروع پیدایش بارکد بود. در همان سال، در 20 اکتبر 1949، وودلند و سیلور اختراعی را برای اولین مفهوم بارکد به نام «دستگاه و روش طبقه‌بندی» به ثبت رساندند. ثبت اختراع این درخواست در اکتبر 1952 تایید شد. اگرچه این ایده به‌سرعت جذابیت پیدا کرد و شرکت‌ها قصد داشتند آن را تجاری کنند، به‌دلیل اینکه فناوری اسکن هنوز کشف نشده بود، استفاده از این اختراع با مشکل روبرو بود. پس از آن، بداهه‌های زیادی بین دهه‌های 1950 تا 1970 انجام شد تا بارکد امروزی(ترکیبی از خطوط و اعداد که می‌تواند هر محصول را ردیابی کند) را ایجاد کند.

انواع بارکد

به‌طور کلی دو نوع بارکد وجود دارد:

1. بارکد یک‌بعدی (1 بعدی)
2. بارکد دو‌بعدی (2 بعدی)

1. بارکد یک بعدی (1D) 

بارکد خطی، با نام بارکد 1 بعدی نیز شناخته می‌شود. بارکد 1 بعدی از 2 قسمت تشکیل شده است:

• بارکد (خطوط موازی)
• کد جهانی 12 رقمی محصول (UPC).

در بارکد 1 بعدی، هر یک از اعداد 12 رقمی UPC نشان دهنده موارد زیر است:

• 6 رقم اول نشان‌دهنده شماره شناسایی سازنده است.
• 5 رقم بعدی نشان‌دهنده شماره محصول است.
• آخرین شماره "Check Digit" نام دارد. این عدد برای اطمینان از اینکه اسکنر به‌درستی بارکد را اسکن کرده است مورد نیاز است.

انواع مختلفی از بارکد 1 بعدی وجود دارد که به تعدادی از آنها اشاره می‌کنیم.

• بارکد 39

این نام از این واقعیت ناشی شده است که می‌تواند تنها 39 کاراکتر را رمزگذاری کند. اگرچه، به‌دلیل ارتقا یافتن، اکنون می‌تواند نزدیک به 43 کاراکتر را رمزگذاری کند. این بارکد یکی از قدیمی‌ترین بارکدها است که برای برچسب زدن کالاها در بسیاری از صنایع استفاده می‌شود. این نوع بارکد عمدتا در اتومبیل‌ها، مراقبت‌های بهداشتی و ارگان‌های دولتی استفاده می‌شود. اگرچه این بارکد داده‌های کمی را در بر می‌گیرد، اما همچنان توسط شرکت‌ها ترجیح داده می‌شود زیرا ماهیت آن با اسکنر بارکد سازگار است.



• بارکد 128

این نام از مجموعه کاراکترهای ASCII 128 سرچشمه گرفته است و برای ذخیره‌سازی اطلاعات با ظرفیت بالا و فشرده شناخته شده است. دلیل استقبال گسترده صنایع از این بارکد، این است که می‌تواند از هر کاراکتری از مجموعه ASCII 128 (شامل شماره 0-9، الفبای a-z، A-Z، و حتی برخی از کاراکترهای خاص) پشتیبانی کند. بنابراین، به‌دلیل پیچیدگی عملیات زنجیره‌تامین، در صنعت حمل‌ونقل و لجستیک محبوبیت دارد.



• بارکد ITF

این بارکد به‌عنوان بارکدی که فقط اعداد را ثبت می‌کند و نه حروف، شناخته شده است. این بارکد می‌تواند حداکثر عدد 14 رقمی را ثبت کند و به‌صورت جفت کدگذاری می‌کند. بنابراین، بارکد باید دارای اعداد زوج باشد و درصورت وجود اعداد فرد، "0" (صفر) اضافه می‌شود. بارکدهای ITF، دارای چاپ مقاوم هستند و از این رو در مواد بسته‌بندی و مقوا کاربرد زیادی دارند. به‌همین‌دلیل، بارکدهای ITF در انبارها، صنایع تولیدی و بسته‌بندی مورد تقاضا هستند.



2. بارکد دو بعدی (2D) 

این بارکد به بارکد ماتریکس نیز معروف است. بارکد 2 بعدی از 2 قسمت تشکیل شده است

• اشکال و نمادهای دو بعدی (2 بعدی).
• اطلاعات ذخیره شده در جهت عمودی و افقی
• بارکدهای دوبعدی نسبت به بارکدهای 1 بعدی برتری دارند زیرا در مقایسه با بارکدهای 1 بعدی، می‌توانند ده‌ها تا صدها بار اطلاعات بیشتری را ذخیره کنند. همچنین، بارکدهای دوبعدی اندازه کوچکی دارند و می‌توانند حاوی مقادیر زیادی داده مانند تعداد، تصاویر، آدرس وب‌سایت و قیمت باشند.

انواع مختلفی از بارکد دوبعدی وجود دارد که در ادامه به تعدادی از آنها اشاره می‌کنیم:

• کد QR

کد QR به یکی از معروف‌ترین بارکدها تبدیل شده است زیرا با هر دستگاهی که از قابلیت اسکن پشتیبانی می‌کند، قابل اسکن کردن است. QR کد در اهداف بازاریابی یا تبلیغات و فعالیت‌های تبلیغاتی محبوبیت دارد. کد QR اغلب از حروف الفبا، اعداد و بایت‌ها تشکیل شده است و می‌تواند اطلاعات زیادی را در خود جای دهد. بنابراین، به‌طورکلی در صنعت خرده‌فروشی، سرگرمی و تبلیغات استفاده می‌شود.



• کد ماتریس داده

کد ماتریس داده به‌عنوان یکی از محبوب‌ترین بارکدهای دو بعدی شناخته می‌شود. این بارکد به‌شکل مربع بوده و می‌تواند میزان وسیعی از اطلاعات را در بر بگیرد. همچنین طراحی این بارکد به‌گونه ای است که حتی اگر رزولوشن آن پایین باشد یا اسکنر دارای کیفیت بالا نباشد هم به‌راحتی قابل خواندن است. این بارکدها در مراقبت‌های بهداشتی، خرده‌فروشی یا صنایع دولتی مورد تقاضا هستند.



• PDF417

PDF417  قدرتمندترین کدهای دو بعدی هستند. آنها می‌توانند مقادیر زیادی داده و نزدیک به 1.1 کیلوبایت اطلاعات را ذخیره کنند. به‌همین‌دلیل، تقریبا 4 برابر اندازه هر بارکد 2 بعدی دیگر است. از آنجایی که PDF417 می‌تواند چندین لایه از فایل‌های داده را در خود جای دهد، در دفاتر پیک، دولت و شرکت‌های لجستیکی مورد توجه قرار می‌گیرد.

بارکد چگونه کار می‌کند؟

همانطور که قبلا در مورد آن صحبت کردیم، بارکدها ترکیبی از خطوط و اعداد موازی هستند. اسکنر بارکد، خطوط را خوانده و داده‌های وارد شده به بارکد را تفسیر می‌کند. اطلاعات می‌تواند شامل اطلاعات محصول، قیمت، مقدار یا حتی آدرس وب‌سایت باشد. در اینجا، ضروری است بدانید که اسکنرهای بارکد دوبعدی با بارکد خوان‌های یک‌بعدی متفاوت هستند. بنابراین، برای کارکرد بارکد، تنها چیزهایی که لازم است عبارتند از: بارکد، بارکد اسکنر و سیستم مناسب برای اسکن بارکد مورد نظر.

چگونه بارکد بسازیم؟

بسیاری از شرکت‌ها در ساخت بارکد به شما کمک می‌کنند، اما، به‌عنوان یک فرد مبتدی، از طریق پلتفرم‌های آنلاین همیشه می‌توانید بارکد مورد نظر خود را بسازید.

مزایای بارکد چیست؟

مدیریت محصولات و اطلاعات با کمک اسکن بارکد بسیار آسان است. از مزایای بارکد می‌توان به موارد زیر اشاره کرد.

• دقت اطلاعات

با کمک بارکد، احتمال سوء تعبیر کمتر شده و خطای انسانی به‌خصوص در شرکت‌های بزرگ مانند حمل‌ونقل، لجستیک یا صنعت تولید که با محصولات متعددی سروکار دارند و احتمال زیادی وجود دارد که اطلاعات دستی نادرست در سیستم تغذیه شود، کاهش می‌یابد. بنابراین، اسکنر بارکد محصول را با یک بارکد برچسب‌گذاری می‌کند و اطلاعات وارد سیستم می‌شود. این‌کار باعث افزایش دقت و حذف خطای انسانی می‌شود.

 

• پیگیری موجودی

هنگامی‌که یک محصول را اسکن می‌کنید، می‌توانید کلیه تغییرات محصول را ردیابی کنید. برای مثال اگر محصول در انبار باشد، می‌توانید از مقدار، قیمت و جابجایی آن مطلع شوید. به‌همین‌ترتیب وقتی محصولی به فروشگاه خرده‌فروشی می‌رسد، پس از اسکن محصول، می‌توانید از موجود بودن آن مطلع شوید. بر این اساس، می‌توانید هنگام اتمام موجودی، محصول را دوباره سفارش دهید.

 

• سرعت و بهره‌وری

اسکن بارکد در برابر شمارش دستی هر محصول بسیار ساده‌تر است. بنابراین، با کمک بارکد، سرعت افزایش می‌یابد. لذا با اسکن بارکد توسط بارکد اسکنر، سرعت افزایش یافته و در کنار آن بهره‌وری نیز افزایش می‌یابد. زمان چند دقیقه‌ای که یک کارمند صرف می‌کند تا اطلاعات یک محصول را استخراج کند، با استفاده از بارکد به زیر یک دقیقه می‌رسد!

 

• کاهش زمان آموزش

هر کارمندی قبل از شروع به‌کار نیاز به آموزش شغلی دارد. در این مورد، شما به یک کارمند بسیار ماهر نیاز ندارید. شما فقط به‌شخصی نیاز دارید که بتواند از اسکنر بارکد استفاده کند! فقط لازم است با اسکنر، بارکد را اسکن کند و مطمئن شود که ورودی در سیستم ثبت می شود!

 

GTIN چیست؟

شماره کالای تجاری جهانی (GTIN) شماره‌ای است که به یک کالای خاص اختصاص داده می‌شود و منحصربه‌فرد بودن آن در سراسر جهان را بیان می‌کند. معمولا GTINها منحصرا به‌عنوان بارکد استفاده می‌شوند، اما همیشه می‌توان از آنها در RFIDها نیز استفاده کرد. برای اختصاص یک GTIN به یک محصول، جزئیات محصول و سازنده باید به GS1 (زبان جهانی تجارت جهانی، تنها سازمانی که GTIN ارائه می‌کند) توسط سازنده ارسال شود.

بر اساس اطلاعات ویکی‌پدیا، برخی استانداردهای شماره کالای تجاری جهانی عبارتند از:

• شماره کتاب استاندارد بین‌المللی (ISBN)
• سریال استاندارد بین‌المللی (ISSN)
• استاندارد موسیقی بین‌المللی (ISMN)
• مقاله بین‌المللی (که شامل شماره مقاله اروپایی و شماره مقاله ژاپنی است) تعدادی کدهای محصول جهانی (UPC)

انواع GTIN

به‌طور کلی چهار نوع شماره اقلام تجاری جهانی وجود دارد:

• GTIN-12

این GTIN که به نام UPC-A نیز شناخته می شود، به یک محصول داده می‌شود و از 12 رقم تشکیل شده است. GTIN-12 فقط به محصولات داخل ایالات متحده و کانادا اختصاص داده شده است.

• GTIN-13

این GTIN به محصولات استاندارد به استثنای جغرافیای ایالات متحده و کانادا داده می‌شود.

اگر تولیدکننده‌ای بیرون از ایالات متحده یا کانادا هستید و قصد دارید محصولاتی را در این دو کشور بفروشید، محصول یا جعبه حمل‌ونقل شما به GTIN-12 و GTIN-14 نیاز دارد. اما همان محصولات که برای فروش در بقیه‌ی نقاط دنیا به GTIN-8 یا GTIN-13 نیاز دارند.

• GTIN-8

این GTIN به محصولات کوچکی مانند آدامس داده می‌شود و از 8 رقم تشکیل شده است. GTIN-8 به هر محصولی به جز جغرافیای ایالات متحده و کانادا اختصاص داده می‌شود.

• GTIN-14

این GTIN هنگام ارسال محصولات از یک مکان به مکان دیگر استفاده می‌شود. GTIN-14 دارای 14 رقم است و فقط به محموله‌های ارسال شده در ایالات متحده و کانادا اختصاص داده می‌شود.

نمونه‌ای از نحوه تخصیص GTIN

فرض کنید یک تولید‌کننده لوازم الکترونیکی که هدفون، بلندگوهای بلوتوث و میکروفون‌های بی‌سیم تولید کرده است، در پاریس وجود دارد و شبکه خرده فروشی آن در ایالات متحده و کانادا است. این تولیدکننده مایل است محصولاتش را به مشتریان خود بفروشد. برای فروش در ایالات متحده و کانادا، سازنده ابتدا باید یک GTIN-12 یا UPC-A  برای محصولات ذکر شده در بالا تهیه کند. مواردی که قرار است محصولات به فروشنده یا بازرگان تحویل داده شود، نیاز به GTIN-14 دارند. سازنده می‌تواند همه محصولات مانند هدفون، بلندگوهای بلوتوث و میکروفون‌های بی‌سیم را با GTIN به ایالات متحده یا کانادا ارسال کند.

پس از رسیدن محصولات به فروشنده چه اتفاقی می افتد؟

حتی پس از این‌که محصول به فروشنده در ایالات متحده یا کانادا رسید، شماره کالای تجارت‌جهانی تغییر نخواهد کرد. اما، وقتی تاجر مقدار محصول را برای فروش به مشتری انتخاب می‌کند، جعبه‌های محموله‌ای که محصولات را حمل می‌کند و همچنین GTIN برای همه جعبه‌ها متفاوت خواهد بود و هر کیس دارای یک GTIN-14 منحصربه‌فرد است.

کجا و چگونه شماره کالای تجاری جهانی را پیدا کنیم؟

وب‌سایت رسمی برای خرید GTIN (GS1us.org، برای ایالات متحده و کانادا) و (GS1.org، برای سایر کشورها) است. شما به‌سادگی می‌توانید با مراجعه به این دو وب‌سایت، محصول خود را ثبت کنید تا یک GTIN به آن اختصاص داده شود.

خرید مستقیم GTINها از GS1 (سازمان صادرکننده ) به‌ خصوص زمانی که یک تولیدکننده کوچک هستید ،ممکن است کمی گران باشد. در این‌صورت، Amazon.com و eBay.com می‌توانند در مورد GTINهای انبوه با نرخ‌های ارزان‌تر و رقابتی به شما کمک کنند.

محصولاتی که به GTIN نیاز ندارند

• محصولات سفارشی
• صنایع دستی
• برچسب‌های خصوصی

برای فروش در آمازون، داشتن GTIN اجباری است. بااین‌حال، اگر محصولی دارید که در دسته‌بندی ذکر شده در بالا قرار می‌گیرد، می‌توانید از مرکز فروش آمازون درخواست معافیت کنید و سپس محصول خود را بدون GTIN وارد کنید. آمازون همیشه سعی می‌کند فروشندگان را متقاعد کند که یک GTIN به محصولات خود اختصاص دهند، زیرا این تمایز برای سایر فروشندگان می‌تواند چالش برانگیز شود. همچنین ASIN چیزی است که آمازون برای یافتن راه‌حلی برای مشکل مذکور معرفی کرده است.

نتیجه‌گیری

بارکد یا GTIN در عصر کنونی به‌طور گسترده مورد استفاده قرار می‌گیرد. همیشه بهتر است با آخرین تکنولوژی به‌روز باشید تا از همتایان خود جلوتر باشید. همچنین، ازآنجایی که تقریبا در هر شرکتی از بارکد استفاده می‌شود، متحد شدن برای شما مفید است. بارکد از بسیاری جهات به بسیاری از مشاغل کمک کرده است و به آنها کمک کرده تا کارایی خود را افزایش دهند. پس پیشنهاد می‌کنیم تا شما هم از این قافله عقب نمانید!

منبع:

https://www.orderhive.com/knowledge-center/global-trade-item-number-and-barcode