کلمه لجستیک از کلمه فرانسوی logistique گرفته شده است که به هماهنگی و تسهیل جابجایی کالا و افراد اشاره دارد. امروزه لجستیک تقریبا در هر بخش نقش اساسی دارد. به‌عنوان‌مثال، در بخش تجاری، خدمات لجستیک به‌عنوان رگ حیاتی زنجیره تامین دیده می‌شود. زیرا آنها جابجایی محموله را از یک مقصد به مقصد دیگر و از تولیدکنندگان به مصرف‌کنندگان تسهیل می‌کنند.
در این مقاله قصد داریم تا چند نمونه از خدمات لجستیکی را که اغلب در بازار استفاده می‌شوند شرح دهیم.
انواع لجستیک کدام‌اند؟
- خدمات انبار
قبل از اینکه محموله شما از یک نقطه به نقطه دیگر ارسال شود، احتمالا در یک یا چند انبار ذخیره می‌شود. شما می‌توانید یک انبار داخلی (انبارهایی که توسط خود شرکت اداره می‌شوند) را انتخاب کنید یا از خدمات ارائه شده توسط ارائه‌دهندگان لجستیک شخص ثالث استفاده کنید. در بیشتر موارد، گزینه دوم یعنی همکاری با ارائه‌دهندگان لجستیک شخص ثالث ترجیح داده می‌شود. زیرا به حمل‌ونقل محموله به‌طور موثرتر و کاهش هزینه‌های مشتری کمک می‌کند. در هنگام انتخاب یک انبار برای نگهداری محموله خود، تخمین بزنید که چه میزان فضا و به چه مدت به آن نیاز دارید و از لحاظ دسترسی و امنیت نیز همه جوانب را بررسی کنید.
- حمل‌ونقل بار
این نوع خدمات لجستیکی امل فرآیند حمل بار با استفاده از انواع وسایل نقلیه مانند قطار، کشتی و کامیون بوده و بیشتر برای حمل بار با حجم بالا استفاده می‌شود. در اینجا پیشنهاد می‌شود که از کامیون‌های کامل FTL برای بارهای بزرگ استفاده کنید، زیرا می‌توانند از 2 دوجین تا 26 پالت را ارسال کنند. FTL ها همچنین می‌توانند برای بارهای بزرگ استفاده شوند. برای بارهای کوچک و کمتر از سرویس LTL استفاده کنید، چراکه به شما امکان می‌دهد هزینه را با سایر شرکت ها تقسیم کرده و فقط به اندازه فضای اشغال شده کامیون برای بار خود هزینه پرداخت کنید. در برخی موارد، ممکن است مجبور شوید از خدمات تخلیه استفاده کنید که به شما کمک می‌کند محموله را برای ذخیره‌سازی از بنادر به انبارها منتقل کنید. در مقاله حمل‌ونقل FTL و تفاوت آن با LTL، با تفاوت این دو بیشتر آشنا خواهید شد.
- حمل‌ونقل با پیک
وقتی از شرکت‌های حمل‌ونقل یاد می‌شود، احتمالا حمل‌ونقل با پیک به ذهن می‌رسد. این نوع از خدمات لجستیک کاملا نیازهای حمل‌ونقل سفارشات کوچک را به‌خصوص در مورد حمل‌ونقل محموله‌های شکننده که نیاز به مراقبت زیادی دارد، برآورده می‌کند. یکی از مزیت‌های حمل‌ونقل با پیک، صرفه‌جویی در زمان است. همچنین، انتقال مستقیم محموله از انبارها به مصرف‌کنندگان با استفاده از حمل‌ونقل پیک کارآمدتر است. بااین‌حال ممکن است گاهی اوقات هزینه این روش بالاتر از دیگر روش‌های حمل‌ونقل باشد.
- خدمات لجستیک داخلی
لجستیک داخلی ممکن است شامل ایجاد یک بخش در سازمان باشد که تنها هدف آن رسیدگی به امور لجستیک است. اگر یک شرکت بخواهد خودش یک انبار داخلی را مدیریت کند، ممکن است مجبور باشد یک بخش داشته باشد که تنها هدف آن رسیدگی به امور لجستیک است. در بیشتر موارد، لجستیک داخلی به معنای کنترل بیشتر حرکت محصولات و مقرون‌به‌صرفه‌تر بودن است. بااین‌حال، اگر بودجه‌ای برای همکاری با شرکت‌های شخص ثالث داشته باشید، می‌تواند موثرتر باشد، چرا که شرکت‌های شخص ثالث می‌توانند حمل‌ونقل را بهتر انجام دهند زیرا فقط در خدمات لجستیک تخصص دارند.
- نرم‌افزارهای لجستیک
حمل‌ونقل در مورد زنجیره تامین بسیار مهم بوده و نیاز مطلق به سیستم‌های کاربردی که از طریق آن کار آسان‌تر می‌شود، وجود دارد. با استفاده از این پلتفرم‌ها، کاربران می توانند فعالیت‌های مربوط به حمل‌ونقل بار را برنامه‌ریزی، اجرا و بهینه کنند. عملکرد این پلتفرم بر اساس هماهنگی تمامی نقاط داده در شبکه حمل‌ونقل است. اطلاعات حیاتی، مانند نرخ‌ها و گزینه‌های مسیر، باهم جمع‌آوری شده و سپس در قالبی ساده و قابل درک ارائه می‌شوند.
در حال حاضر، این سیستم‌ها توسط بسیاری از شرکت‌ها (حدود 38 درصد) ترجیح داده می‌شود. همچنین به‌لطف این سیستم‌ها، فرآیند حمل‌ونقل ساده و کارآمدتر شده و کاربران می‌توانند با شاخص‌های کلیدی عملکرد به‌روز بمانند و درنتیجه محموله‌های خود را در هر مرحله از فرآیند زنجیره تامین نظارت کنند.
لجستیک شامل فعالیت‌های زیادی از جمله جریان اطلاعات و یکپارچه‌سازی، پردازش مواد، تولید محصول، بسته‌بندی کالا، انبارداری، حمل‌ونقل و امنیت و غیره است. وقتی کسب‌وکار شما رشد می‌کند، مطمئن شوید که خدمات لجستیکی شما نیز رشد می‌کند. برخی از منابع رایجی که با لجستیک مدیریت می‌شوند عبارت‌اند از مواد، لوازم، سخت‌افزار، مواد مصرفی، غذاها و سایر محصولات ملموس. به‌طورکلی کل فرآیند لجستیک، ترکیبی از جنبه‌های مختلف خدمات است که شامل ایجاد، انبار، بسته‌بندی، امنیت منظم، انبارداری و حمل‌ونقل می‌شود.
انواع مختلفی از لجستیک وجود دارد که این مقاله در مورد شش نوع اصلی لجستیک توضیح مختصری خواهیم داد.
- لجستیک ورودی
لجستیک ورودی برای اجرای وظایف استراتژیک سازمانی برای کار در بالادست استفاده می‌شود. تحت این لجستیک ورودی، راه‌حل‌های جابجایی، حمل‌ونقل و ذخیره‌سازی اطلاعات و محصولات مختلف از تامین‌کنندگان به انبار منتقل می‌شود و سپس برای پردازش و تولید بیشتر به تاسیسات تولید منتقل می‌شود. لجستیک ورودی همه چیز در مورد حمل‌ونقل بین شرکت‌ها و تامین‌کنندگان آنها است.
شرکت‌های لجستیکی قصد دارند از سیستم‌های انجام سفارش یا سفارش خودکار برای مدیریت ماهرانه لجستیک ورودی استفاده کنند و با این ادغام، اتظار می‌رود تا جنبه‌های موفقیت‌آمیز سازمان ارتقا یابد. به‌عنوان‌مثال، اگر تولیدکننده قطعات خودرو هستید، باید آنها را به شرکت‌هایی مانند تولیدکنندگان خودرو ارسال کنید تا آنها را بر روی محصولات نهایی پیاده‌سازی کنند.
وظیفه لجستیک ورودی انتقال مواد خام به بخش‌ها یا تولیدکنندگان مربوطه است. برای حمل این مواد خام بیشتر کامیون‌های بزرگ ترجیح داده می‌شوند. شرکت‌های لجستیک دارای شبکه گسترده و کامیون‌های بزرگ برای حمل ایمن کالا بدون هزینه زیاد هستند. این اولین گام در زنجیره ارزش لجستیک است! یعنی اهمیت بودن به‌دنبال جریان بهتر فرایند به‌جای مانع شدن از ادامه فرایندها. پس مهم است که شرکت لجستیکی مناسب را برای خدمات لجستیکی بدون دردسر انتخاب کنید. تیپاکس همراه لجستیکی کسب‌وکارها در زمینه امور لجستیکی آماده ارائه خدمات لجستیکی به کسب‌وکارها است.
- لجستیک خروجی
لجستیک خروجی حرکت محصولات یا کالاهای نهایی از مراکز تولید به حلقه زنجیره تامین بعدی است. پس از آن این محصولات از انبار به محل مصرف یا مشتریان منتقل می‌شوند. از این رو، لجستیک خروجی به‌عنوان فرایند انجام سفارش نیز شناخته می‌شود.
تمام محصولاتی که تحت لجستیک خروجی حمل می‌شوند برای کاربران نهایی در نظر گرفته شده‌اند که در این جریان فرایند حرکت می‌کنند. لجستیک ورودی برای کمک به دسترسی مواد خام به تولید کننده استفاده می‌شود و محصول پردازش شده از طریق لجستیک خروجی به کاربران نهایی منتقل می‌شود.
به عبارت ساده، خدمات لجستیک خروجی به کسب‌وکارها اجازه می‌دهد تا محصولات مشخص شده خود را از انبار تا درب مشتری ارسال کرده و تحویل دهند. همچنین مجموعه‌های جداگانه‌ای از راه‌حل‌های ردیابی برای کاربران نهایی برای نظارت بر حرکت بسته‌شان وجود دارد. چون لجستیک خروجی نقش مهمی در ایجاد شهرت کسب‌وکار ایفا می‌کند، لذا باید دقت بیشتری در استفاده از آن به خرج داد. زیرا مشتریان انتظار تحویل به‌موقع و ایمن کالا یا محصولات خود را دارند.
- لجستیک معکوس
همان‌طور که از نام آن پیداست، لجستیک معکوس شامل حمل‌ونقل کالا یا محصولات از کاربران نهایی به زنجیره تامین است. در صورت تعویض یا بازگشت محصولات برای نوسازی، تعمیر، تعویض، دفع یا بازیافت، لجستیک معکوس مورد نیاز است.
لجستیک معکوس اساسا بعد از انجام فروش انجام می‌شود و بیشتر توسط صنعت الکترونیک و خودرو انتخاب می شود. اما برای محصولات مرتبط با سایر بخش‌ها نیز استفاده می‌شود. فرض کنید محصولی را تحویل می‌دهید که با هدف مطابقت ندارد یا به اشتباه تولید شده است. شما باید آن را برای تعمیر یا تعویض به تامین‌کننده بازگردانید. در چنین مواردی، لجستیک معکوس مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- لجستیک شخص ثالث (3PL Logistics)
لجستیک شخص ثالث یا 3PL به‌عنوان لجستیک عملیاتی به یک شرکت شخص ثالث شناخته می‌شود که سپس همه‌چیز از مدیریت موجودی تا تحویل محصولات را مدیریت می‌کند. این امر به صاحبان مشاغل امکان می‌دهد تا روی تجارت خود تمرکز کنند درحالی‌که عملیات انجام سفارش توسط یک ارائه دهنده 3PL به‌راحتی انجام می‌شود. یک شرکت متخصص 3PL طیف گسترده ای از خدمات را ارائه می‌دهد که از لجستیک زنجیره تامین پشتیبانی می کند. این خدمات شامل حمل‌ونقل، انبارداری، مدیریت موجودی، برداشت و بسته بندی، حمل‌ونقل کالا و لجستیک معکوس است.
خدمات 3PL شکاف بین تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان را پر می‌کند. شرکت‌های 3PL تولیدکننده محصول نیستند اما تضمین می‌کنند که محصولات در هنگام رسیدن به محل مصرف‌کنندگان از نظر کیفیت تغییری نخواهند کرد. ارائه دهندگان خدمات لجستیک مطمئن خواهند شد که همه طرف‌هایی که در این فرآیند مشارکت دارند، از لحظه خروج محموله از نقطه مبدا تا رسیدن به مقصد، به تعهدات خود عمل می‌کنند. آنها می‌توانند در زمینه‌های دیگری مانند روابط گمرکی، ذخیره‌سازی، عملیات ترمینال، مدیریت زنجیره تامین و غیره مشارکت داشته باشند. مزیت 3PL نسبت به سایر خدمات این است که تمام فرآیندهای حمل‌ونقل تحت کنترل ارائه‌دهنده خدمات لجستیکی است.
- لجستیک طرف چهارم (4PL)
4PL یا لجستیک شخص چهارم توسط شرکت‌ها برای برون‌سپاری تمام عملیات لجستیکی خود به یک شریک تدارکاتی استفاده می‌شود. ارائه دهنده لجستیک مسئول مدیریت کل زنجیره تامین از جمله ارزیابی، طراحی، ساخت، اجرا و ردیابی راه‌حل‌های زنجیره تامین برای مشتری خواهد بود. به‌همین دلیل است که همکاری با ارائه‌دهنده خدمات لجستیک 4PL نشان‌دهنده سطح بالاتری از مدیریت زنجیره تامین برای مشتری است.
- لجستیک سبز
امروزه صنعت حمل‌ونقل اقدامات موثری را برای به حداقل رساندن آسیب‌های زیست‌محیطی ناشی از فعالیت‌های لجستیک انجام می‌دهد. در لجستیک سبز، با کاهش ردپای کربن در عملیات لجستیکی در بلندمدت تاثیرات مثبت زیست‌محیطی قابل مشاهده خواهد بود.
نتیجه
انواع مدیریت لجستیکی با فرآیندهای زنجیره تامین مرتبط هستند و به کسب‌وکارها کمک می‌کنند تا الزامات حمل‌ونقل که برای سودآوری و کارایی یک سازمان ضروری است را برآورده کنند. بنابراین، به‌عنوان یک رویکرد پیشگیرانه، تقویت شیوه‌های مدیریت لجستیک می‌تواند منجر به رشد بعدی زنجیره تامین شود. همچنین بهینه‌سازی عملیات لجستیک با پذیرش نوآوری‌های تکنولوژیکی بهترین راه برای برآورده کردن تقاضا و انتظارات مصرف کننده است.
منبع
https://wedoforwarding.com/6-types-of-logistics-services-you-have-to-know/
https://tassgroup.com/logistics/types-of-logistics/